Luisteren is me met de paplepel ingegoten. Ik kom uit een gezin waar altijd veel roering was, met een eigen zaak, een oudere tweeling, een pleegzus en altijd allerlei mensen over de vloer. Daardoor heb ik leren luisteren. Dat kwam goed uit toen ik het communicatievak inrolde, want luisteren is daar wat mij betreft de belangrijkste eigenschap. Die overigens heel verschillend wordt ingezet door mensen. Ga maar eens na: als jij met een ander in gesprek bent heb je snel de neiging om te reageren, in te willen haken op wat de ander vertelt. Terwijl écht luisteren voor mij gaat over willen begrijpen wat de ander zegt. En meestal vraagt dat niet om direct je eigen mening, kijk op zaken of advies geven, maar veel vaker om gewoon stil zijn en de ander aan het woord laten. Zou het toeval zijn dat je van het woord listen ook het woord silent kunt maken?
Door alle drukte en drukke mensen om me heen leerde ik ook al snel een andere manier van luisteren, of misschien eigenlijk niét luisteren. Meer de indruk geven dat je luistert, en net genoeg horen om af en toe passend te reageren, maar niet echt te luisteren. Ook dat herken je vast. Het kan je gebeuren als de verteller jou geen enkele ruimte geeft om iets te vinden van zijn of haar verhaal, of domweg wanneer je moe bent en je gedachten gemakkelijk afdwalen.
Daarom vond ik het ook zo mooi dat onderdeel van het programma ‘Liefde in bedrijf’ dat ik volg bij EHERO, onderdeel van de economische faculteit van de Erasmus Universiteit, een (doe-)college is van Victor Pierau, dat helemaal gaat over Leiderschap in luisteren, wat ook de titel is van het boek dat Pierau geschreven heeft. Tien jaar lang verdiepte hij zich in de wetenschap van luisteren en ontdekte dat luisteren op 7 niveaus plaatsvindt. Hij beschrijft wat ik al zelf al vroeg ervaren heb, namelijk dat het moeilijkste aan luisteren voor de meeste mensen is om stil te zijn. Om afleiding in de vorm van gedachten, emoties of energiegebrek – de ruis – uit te schakelen. En zo ongefilterd te ontvangen wat de ander zegt en bedoelt.
Wat hij schrijft en het model dat hij bedacht zijn een aanrader voor iedere professional. Want goed en zoveel mogelijk onbevooroordeeld luisteren naar een ander leidt vrijwel altijd tot meer begrip voor die ander. En daar wordt de wereld mooier van. Zeker nu.